Analisti Ilir Deda nga Instituti i Shkencave Sociale në Vjenë në një intervistë për N1 (filial i CNN në Serbi), ka thënë se vendimi i Komitetit Politik të Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës, për ta miratuar rekomandimin që Kosova të ftohet për anëtarësim paraqet në njëfarë mënyre zbatimin e Marrëveshjes së Ohrit.
“Ka të bëjë më shumë me ndihmën e Kosovës për t’u integruar në institucionet evropiane aty ku është e mundur.”, ka thënë Deda.
“Ky është edhe rezultat i marrëveshjes së vitit të kaluar për planin franko-gjerman që Kosova të përfaqësohet në institucionet ndërkombëtare. Mendoj se Këshilli i Evropës është shumë i rëndësishëm në radhë të parë për shkak të përmirësimit të të drejtave të njeriut në Kosovë, gjendjes më të mirë të sistemit gjyqësor dhe demokracisë në tërësi”, ka shtuar ai.
Deda po ashtu ka thënë se aplikimi i Kosovës për anëtarësim në BE nuk trajtohet për shkak të masave të Brukselit ndaj Kosovës.
“Për fat të keq, aplikimi i Kosovës për kandidaturë nuk merret parasysh për shkak të sanksioneve të BE-së ndaj Kosovës dhe mendoj se është një humbje e madhe për Kosovën. Ne kemi nevojë për këtë proces integrues dhe 13-14 vjet më parë, kur filloi dialogu, filloi me premisën se përparimi në dialog, normalizimi do të thotë edhe progres drejt integrimit evropian. Për fat të keq, nuk ka një integrim të tillë evropian dhe nuk ka përparim real në normalizimin e marrëdhënieve”, thotë ai.
Deda ka kritikuar autoritetet në Serbi për reagimet që kanë bërë pasi Kosova bëri një hap drejt anëtarësimit në KiE.
“Më duket pak e çuditshme ajo retorikë, sepse Serbia dhe Kosova janë ulur së bashku në një sërë organizatash ndërkombëtare tani dhe janë ulur së bashku në rreth dyzet organizata rajonale, dhe tani po krijohet një atmosferë sikur ky është një lloj precedent, dhe kjo nuk korrespondon. ndaj realitetit dhe fakteve”, thotë ai.
Sipas Dedës, zyrtarët në Serbi kishin deklaruar se anëtarësimi i Kosovës në Kombet e Bashkuara nuk është i pranueshëm, por asnjëherë nuk kishin thënë se anëtarësimi në Këshillin e Evropës është i papranueshëm.
“Për mua tani është pak e çuditshme, por anëtarësimi në Këshillin e Evropës është shumë i rëndësishëm për të gjithë njerëzit që jetojnë në Kosovë. Sepse do të kemi një instancë tjetër, Gjykatën Evropiane të të Drejtave të Njeriut, e cila është shumë e rëndësishme. Nëse ne kemi problem me vendimet e gjykatave në Kosovë, dhe nuk kemi ku të ankohemi, si do ta përmirësojmë sistemin. Është shumë e rëndësishme edhe për serbët në Kosovë”, shpjegon ai.
Siç shprehet ai, ai flet me shumë njerëz dhe sheh se çfarë po ndodh, si dhe se ka shumë njerëz në sferën publike që janë qartazi pro që qeveria të veprojë dhe të sillet krejtësisht ndryshe me serbët e Kosovës.
“Jo vetëm për të dërguar mesazhe, por edhe për të punuar dhe biseduar me ta”. Kështu nuk duhet të sillet një qeveri me anëtarët e një kombi”, thekson ai.
Atmosfera parazgjedhore në Kosovë
Duke folur për zhvillimet në Kosovë Deda ka vlerësuar se tani po krijohet një atmosferë parazgjedhore.
“Duket se zgjedhjet do të jenë më herët se sa afati i rregullt në vitin 2025.Tani për tani, tema këtu është se kur do të ketë zgjedhje të reja dhe kur do të merret vendimi për shpërndarjen e Kuvendit dhe mendoj se gjërat rreth asaj dinamike të brendshme politike po ndryshojnë dhe po shkojnë drejt zgjedhjeve të reja”, thotë ai.